Wat is het verschil tussen synthetische, natuurlijke en halfsynthetische vezels?

In kleding vind je synthetische, natuurlijke en halfsynthetische vezels. Deze vezels worden op verschillende manieren geproduceerd en hebben elk hun specifieke eigenschappen. Er zijn ontzettend veel verschillende stoffen op de markt en er worden continu nieuwe stoffen en blends ontwikkeld.

Drie categorieën kledingvezels:

• Synthetische vezels
• Natuurlijke vezels
• Halfsynthetische vezels

Welke stoffen vallen onder welke categorie? 
 

Synthetische vezels

• Polyester
• Polyamide
• Acryl
• Elastaan

 

Natuurlijke vezels

• Katoen
• Linnen
• Zijde
• Wol
• Bamboe

 

Halfsynthetische vezels

• Viscose
• Lyocell
• Modal
• Cupro

 

Wat zijn synthetische stoffen?

De bekendste voorbeelden van synthetische vezels zijn polyester, polyamide (nylon), acryl en elastaan. Synthetische stoffen worden meestal gemaakt uit aardolie en aardgas. Via een proces met chemische stoffen ontstaat een stroperige massa die door een spindop met hele kleine gaatjes wordt geperst, waardoor lange draden ontstaat. Deze draden worden weer versneden tot kleine stukjes, de vezels.
 

Waarom gebruiken fabrikanten synthetische vezels?

Het grootste voordeel van synthetische vezels is dat je er verschillende stoffen met elk hun specifieke eigenschappen van kan maken. Met polyester bijvoorbeeld, kan men met moderne technologieën stoffen maken in uiteenlopende graden van textuur, dichtheid en zachtheid, zoals een katoen-imitatie, glad polyester-satijn en pluizige fleece.

Voordelen synthetische stoffen

Synthetische stoffen zijn meestal heel sterk. Om die reden zie je polyester naast kleding in regenjassen, gordijnen en tenten. Polyamide is nog iets sterker dan polyester. Je komt deze stof dan ook in outdoorkleding, visnetten en autobanden tegen. Acryl lijkt heel erg op wol, maar is sterker. Je kunt het heter wassen dan wol, het krimpt niet en rekt niet uit. Elastaan is uitzonderlijk elastisch, maar toch sterk en duurzaam. Elastaan is daarom perfect voor zwem- en sportkleding.
 

Kleurvast en kreukvrij

Synthetische stoffen zijn niet gevoelig voor bacteriën en schimmels. De stoffen zijn makkelijk schoon te krijgen en drogen snel. Ze verkleuren niet en printtechnieken pakken heel goed op deze stoffen. Daarnaast zijn ze kreukvrij en vormvast. De stoffen nemen geen vocht op, maar transporteren het naar buiten. Polyester en Polyamide worden dan ook vaak gebruikt voor sportkleding.

Nadelen synthetische stoffen

Synthetische stoffen zijn niet geschikt om bij hoge temperaturen te dragen omdat ze geen vocht opnemen. Ze kunnen dan zweterig gaan aanvoelen. Ook kan er elektrificatie ontstaan, oftewel je kleding kan gaan knetteren.
 

Wat zijn natuurlijke stoffen?

Natuurlijke vezels komen van planten, wol of draad uit de natuur. De bekendste voorbeelden zijn katoen, wol, bamboe, zijde en linnen. Elke natuurlijke stof heeft zijn eigen maakproces. Wol wordt van het dier geschoren en vervolgens ontward en gesponnen. Zijde wordt gemaakt van de zijdedraad die de zijderups spint voor haar cocon. Linnen komt van de vlasplant. De vezels worden gescheiden van het stro van de plant waarna ze in stoffen worden verwerkt. Katoen komt van de katoenplant. De katoenbollen worden eerst geplukt waarna de vezels gescheiden worden van het zaad. Bamboe kan op een natuurlijke manier verwerkt worden. Dit is echter heel arbeidsintensief. De meeste bamboekleding wordt bewerkt met chemicaliën. In dat geval noem je het een halfsynthetische stof.
 

Voordelen natuurlijke stoffen

Het grootste voordeel van natuurlijke materialen is dat de stoffen ademen. Vaak hebben natuurlijke stoffen, zoals zijde en wol, ook de eigenschap om je warm te houden als het koud is en je juist te verkoelen als het warm is. Daarnaast zijn de meeste natuurlijke stoffen zacht en voelen ze fijn aan op de huid. Katoen ademt en absorbeert vocht. Daarnaast kun je het redelijk heet wassen. Zijde is zacht, maar toch heel sterk en elastisch. Ook wol is heel sterk. Net als zijde blijft de stof mooi, ook na langdurig dragen. Wol kan vocht absorberen zonder snel vochtig aan te voelen. Zowel zijde als wol zijn brandwerend. Linnen is de sterkste plantaardige vezel. Je vind de stof in kleding, maar ook in touw. Linnen ademt uitzonderlijk en je ziet het daarom ook vaak in warme klimaten. Bamboe is heel zacht en soepel.
 

Nadelen natuurlijke stoffen

Natuurlijke stoffen zijn biologisch afbreekbaar. Het gevolg hiervan is wel dat de meeste stoffen aangetast kunnen worden door bacteriën en schimmels. Daarnaast kreuken de meeste natuurlijke stoffen snel en gaan ze minder lang mee dan synthetische materialen.
 

Wat zijn halfsynthetische stoffen?

Voor halfsynthetische stoffen worden er natuurlijke vezels gebruikt die daarna chemisch worden behandeld. Stoffen die op deze manier worden gemaakt noemt men rayon. De bekendste voorbeelden van rayon zijn viscose, lyocell, modal en cupro. Rayon kan gemaakt worden van pulp van hout, bamboe of katoen. Deze stroperige, organische vloeistof, ook wel cellulose genoemd, wordt vervolgens bewerkt met chemicaliën. Daarna wordt de stof door een spindop geperst, waardoor er dunnen garen ontstaan.
 

Voordelen halfsynthetische stoffen

Door het halfsynthetische maakproces combineert rayon een aantal voordelen van synthetische en natuurlijke vezels. Zo is het ademend en toch kleurvast. De meeste rayonstoffen voelen zijdeachtig aan, ademen en voelen fijn op de huid. Viscose is een lichte en zachte stof, wat het erg comfortabel maakt om te dragen. Het neemt goed vocht op en blijft bij warm weer luchtig aanvoelen. Lyocell lijkt op viscose, maar de sterkte is in natte toestand iets beter en het kreukt minder. Een bekende merknaam van Lyocell is Tencel. Ook Modal voelt zijdeachtig aan en absorbeert vocht, maar deze stof behoudt zijn vorm en kan tegen hitte. Cupro heeft dezelfde eigenschappen als viscose, maar is erg sterk en kreukvrij.
 

Nadelen halfsynthetische stoffen

In natte toestand is viscose iets minder sterk en kan de stof scheuren. Lyocell, Modal en Cupro zijn echter een stuk sterker dan viscose en gaan langer mee.


 

Wat zijn veel voorkomende blends in kleding?

Fabrikanten blijven experimenteren met nieuwe combinaties om de perfecte stof te vinden. Polyester wordt vaak toegevoegd aan natuurlijke materialen zoals katoen of wol, om de stof slijtvaster te maken. Een andere bekende mix is acryl en wol. Door acryl toe te voegen aan wol wordt die stof beter in het onderhoud en kriebelt die minder. Door acryl met katoen te mixen, wordt de stof lichter en zachter. Ook droogt die blend sneller dan pure katoen en rekt het minder uit. Hetzelfde geldt voor de acryl-viscose blend. Die droogt sneller en is vormvaster dan pure viscose. 
 

Zijn natuurlijke stoffen duurzamer dan synthetische stoffen?

Het klinkt logisch dat natuurlijke stoffen beter zijn voor het milieu dan synthetische stoffen. Synthetische stoffen maken gebruiken van fossiele brandstoffen en chemicaliën. Natuurlijke stoffen zijn biologisch afbreekbaar en synthetische stoffen niet. Zo simpel is het echter niet. Synthetische stoffen zijn namelijk heel goed recyclebaar, juist omdat ze niet afbreekbaar zijn. Als ze goed worden hergebruikt, kan er een systeem ontstaan waarin alle stoffen continu worden hergebruikt. Uiteraard gebeurt dit in de praktijk nog niet volledig, maar bedrijven zijn dit steeds meer aan het ontwikkelen. Daarnaast gaan synthetische stoffen vaak langer mee dan natuurlijke stoffen. Je hoeft dus minder snel nieuwe kleding te kopen. Fabrikanten werken aan nieuwe stoffen die het milieu minder belasten. Zo maakt de halfsynthetische vezel Lyocell gebruik van een closed loop systeem. De chemische oplosmiddelen worden opgevangen en opnieuw gebruikt waardoor een gesloten kringloop ontstaat.