Wat is elastaan?

Elastaan, ook wel ’elastan’ (Duits) of ‘spandex’ (Engels), is een synthetische vezel die uitzonderlijk elastisch is. Het onderscheidt zich van andere synthetische stoffen door de grote rekbaarheid. Elastaan heeft een grote invloed gehad op de kledingindustrie. De kunstvezel werd in 1962 geïntroduceerd, en wordt sindsdien in zeer veel kleding verwerkt. De stof werd uitgevonden door het bedrijf DuPont in 1959, en word sindsdien verkocht onder de merknamen Lycra en Dorlastan.
 

De eigenschappen van elastaan

Elastaan heeft onder spanning een elastische rek van 600%. Zonder spanning keert de stof terug naar de originele vorm. Het onderscheidt zich van andere synthetische stoffen doordat het elastischer maar tegelijk sterker is. Het is bijvoorbeeld sterker en duurzamer dan rubber, maar ook veel lichter. Elastaan verving daardoor al snel alle rubber materialen in de kledingindustrie.

Het verschil tussen elastaan en katoen

Katoen is een stof gemaakt van natuurlijke vezels. Elastaan is een synthetische stof: het werd door de mens gemaakt, en komt niet in de natuur voor. Katoen is niet elastisch; kleding van 100% katoen haalt zijn pasvorm uitsluitend uit de snit. Dit geldt voor de meeste natuurlijke vezels. Synthetische vezels zoals elastaan zijn zeer elastisch. Door de twee te combineren ontstaat een prettige stof die erg rekbaar is. Elastaan wordt altijd gecombineerd met andere (natuurlijke) materialen, zoals katoen, wol, zijde en linnen. Meestal is de gebruikte hoeveelheid niet groter dan 20% van de totale stof.


Hoe wordt elastaan gemaakt?

Elastaan wordt gemaakt door een chemische reactie met polyester. Hierdoor ontstaat een polymeer. Letterlijk betekent polymeer ‘een kunststof gemaakt van gelijksoortige moleculen’.

Toepassingen van elastaan

Door het lichte gewicht en de elasticiteit is elastaan zeer geschikt voor gebruik in bewegingskleding. Kleding met elastaan biedt namelijk veel bewegingsruimte, zonder pasvorm te verliezen.

Elastaan wordt toegepast in bijna alle kledingstukken met stretch. De meest kenmerkende toepassing is het badpak, dat bestaat in de moderne vorm dankzij elastaan. Doordat het bestand is tegen olie, zout water en zonlicht, is elastaan het perfecte materiaal voor zwemkleding. Dit was daarom een van de eerste toepassingen van het nieuwe materiaal.

Tegenwoordig wordt elastaan vooral gebruikt in ondergoed, binnen- en buitenkleding, en bijna alle sportkleding. Spandex is ook bekend door massaal gebruik in de jaren ‘80 in onder andere leggings.

Toepassingen van elastaan in overhemden

Elastaan wordt in overhemden vooral gebruikt om de stof soepeler en elastischer te maken. Dit komt vooral van pas in (extra) slim fit modellen: door elastaan met katoen te combineren wordt een zeer nauwe pasvorm mogelijk gemaakt. Strijkvrije overhemden bevatten ook vaak een kleine hoeveelheid elastaan. Het elastaan zorgt ervoor dat de stof niet kreukt, verhoogt het draagcomfort, en verbetert de pasvorm.

De toekomst van elastaan

Experts verwachten dat elastaan in de toekomst steeds meer gebruikt zal worden in de meubelindustrie. Er zijn al tal van toepassingen gevonden in de auto-industrie, bijvoorbeeld voor het afwerken van de binnenkant van portieren. Door de unieke eigenschappen zal steeds meer kleding, en ook schoenen, elastaan bevatten.